14 Temmuz Kerkük Katliamı

Bugün Karkük Katliamının 59. yıl dönümü. Irak Türkmenlerinin kanayan yarası Kerkük katliamının açısı bugün de sızlamaya devam ediyor. 

14 Temmuz 1959’da ırkçı guruplar Kerkük Türkmenlerine katliam yaptılar. 14 Temmuz Devriminden bir yıl sonra Kerkük halkının kutlamaları sırasında ırkçı ve faşistler Kaur Baghi’nin yıl dönümünü kutlamak için bir araya geldiler.

Kerkük’ün asıl sakinleri tüm planlardan haberdar oldukları için yaşanacak olayları sabırsızca dile getirdiler. Bilindiği üzere aynı yöntemler ile Musul’da da insanlar katledilerek öldürülmüştü.

Kerkük Türkmenlerinin Katledilmesi

Katliam, slogan ve linç kampanyalarının eşliğinde gerçekleştirildi. İlk saldırı 14 Temmuz’da Kerkük’te Casino sahibine yapıldı. Katliamı yapanların arasında ise ırkçı Kürtler dahil olmak üzere Komünistlerden oluşan gruplar da vardı.

Kerkük Katliamı insanlık dramının yaşandığı yer oldu. Türkmenlerin canlarına farklı katliam teknikleri uygulanarak kıyıldı. Arabalar ile insanların üzerinden geçilerek, ağaç ve elektrik direklerine asılarak, bıçaklarla kesilerek Türkmenler katledildi.

Yönetim katliama sessiz kaldı

Kerkük’teki yerel yönetim ise bu kanlı katliam yaşanırken sessiz kalmayı tercih ederek olaylara müdahale etmedi. İnsan algısını aşan katliamın vahşeti Kerkük’te neler olduğuna dair Irak Cumhurbaşkanı Abdulkerim Kassem’a da ulaştı.

Özgürlük, demokrasi çağrısı yapanlar tarihimiz ve devrim tarihinde de siyah bir leke bıraktığını dile getirdiler.

Katliam sırasında 46’dan fazla kişi diri diri gömülerek can verdi. Buna ek olarak ise 79 kişi öldürüldü ya da olaylar sırasında yaşanan kazalarda can verdi.

Irak Cumhurbaşkanı Kassem’in düzenlediği basın toplantısında gazetecilere, bir grup ırkçı Kürt ve Komünistler tarafından işlenen Kerkük Katliamının resimlerini sunduklarını ve “Hulaku döneminde” gerçekleşmediğini belirtti.

Katliamı gerçekleştiren Kürt ve Komünist grup Irak Komünist Partisinin bir kolunu oluşturuyordu. Hatta Taha Mustafa Albamra adlı bir Komünist Kürt olduğunu söyleyerek, güç kazanmak için sokaklardan kendi yanına çekecek insan topluyordu. Aradan fazla zaman geçmeden olaylar Komünistler ve milliyetçiler arasında meydana geldi. Bu katliamdan sonra halk direnişinin varlığı bir yıldan fazla sürdü ve Cumhurbaşkanı Kassem tarafından sona erdirildi.

Irak Türkmenlerinin kanayan yarası Kerkük katliamının açısı bugün de sızlamaya devam ediyor. Irak’ta istikrar ve barış sağlanamıyor.

Osmanlı’da Kerkük Türkmenlerinin durumu

Osmanlı yönetimi sırasında Irak toplumunda Türkmenler özel bir statüye sahipti. Daha sonra Osmanlı ile aynı etnik gruba sahip olduklarından egemenlik oradan alınmıştı. Zaman geçtikçe Türkmenler şehir ekonomisine egemen olup zengin aristokratik aileler ortaya çıktıkça sınıflar farklılıklar da ortaya çıkmaya başladı.

Petrolün keşfinden sonra şehir özel bir önem kazandı. Ekonomik işlevi artmış olup hayat koşulları da iyileştirilmişti.

Kente özellikle Kürt ve etraftaki Arap aşiretlerin gelmesiyle emek üreten bir merkez haline gelmişti. Ancak kentte yaşanan gelir farklılığı etkisiyle Türkmen gruplar arasında farklılık var olmaya devam etse de ticaret ve sanayi alanında ülkenin önemli şehri haline gelmiştir.