Aral’a Destek

Özbekistan’da Aral Denizi bölgesindeki ormanların yaratılmasına ve çevre sorunlarına toplumun dikkatini çekmek amaçlı Karakalpakistan Özerk Cümhuriyetinin Muynak bölgesinde “Aral Denizi’ne Yardım” sloganı altında Aral’a Destek kurumu kuruldu.

Özbekistan Cumhuriyeti Oliy Meclis Yasama Odası Ekohareket Meclis üyeleri grubu, Ekoloji ve Çevreyi Koruma Kurumu, Özbekistan Ekolojik Hareketi ve Özbekistan Ekolojik Partisi üyeleri tarafından Aral Denizi bölgesindeki ormanların yaratılmasına ve aynı zamanda çevre sorunlarına toplumun dikkatini çekmek için Karakalpakistan Özerk Cümhuriyeti’nin Muynak bölgesinde, “Aral Denizi’ne Yardım” sloganı altında hayır kurumu kuruldu.

Her yıl kuruyan denizden bölgeye ve dünyanın diğer bölgelerine 100 milyon tondan fazla kum ve tuz parçaları dağılıp, bu zehirli tuzlar Grönland buzulları ve Antarktika kıyılarına kadar ulaşıyor. Zehirli tuzların yükselmesini önlemenin en iyi yolu, kurumuş deniz tabanına saksaul[1] tohumları dikerek bahçe oluşturmaktan geçiyor.

Harezm bölge başçısı Kamolbek Jumaniyozov “Geçen yılın Mayıs ayında, Aral Denizi bölgesindeki, Harezm bölgesi de dahil olmak üzere, kum ve tuz fırtınası bir kez daha ekolojik tehlikenin ölçeği ve ciddiliği konusunda uyardı” dedi.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Shavkat Mirziyayev, 28 Aralık 2017’de Oliy Majlis’te yaptığı konuşmasında, bölgedeki ekolojik sorunların çözümüne odaklanmıştı. 2019’da Aral Denizi’nin kurak bölgelerinde 500 bin hektarlık orman kurma talimatını verdi.

Uzmanlara göre, saksaul 3 sıra şeklinde dikilirse kum göçü %30 oranında azaltılacak, eğer 7 sıra şeklinde dikilirse kum göçü oranı% 90’a ulaşacakt. Saksafon, Cistanche bitkisi ve cherkez gibi bitki ormanlarının oluşması sonucunda bölgede yeni ekosistemler oluşacak ve iklim değişikliği önlenecek.

Gönüllü üyeler Horezm bölgesinden Muynak ilçesinin çöl alanına tohum dikmek için projeye katıldılar.

Hükümetin kararnamesi, halk temsilcileri tarafından Aral Denizi bölgesindeki ekolojik felaketin sonuçlarını hafifletme girişimleri, halkın temsilcileri tarafından yapılan teklifler dikkate alınarak kabul edildi.

Yasaya göre 26 Ocak 2019’da ulusal bir ekolojik yardım programı düzenlenecek. Bu hayır kurumundan alınan fonlar, Kuru Aral Denizi hendeklerinde koruyucu ormanların kurulması, bölgedeki ekolojik durumun ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi, yoksul, muhtaç ailelere maddi ve manevi yardım sağlanması için harcanacak.

[1]HALOXYLON A. (Fr. Söze.). Özellikle Türkistanın Tuzlu Çöl Bölgelerinde yetişen, küçük bitki cinsi; On kadar türü vardır; Bunlardan biri olan Saksaul (Haloxylon Hammodendrum) yapraksız özgül bir bitkidir. Kazayağıgiller ailesine mensup.

Kaynak: Odilbek Odamboyev ‘XalkSo’zi’ muhabiri