Azerbaycan Türkleri ve Elçibey

Bu milletten bir şey olur diyenlere…

Ankara Aydınlar Ocağı’nın yaptığı toplantılar Ankara’daki Türk Dünyası ile ilgilenenleri bir araya getirmede büyük bir boşluğu dolduruyor. Sevgili Sinan Demirtürk kardeşimizin gayretlerini takdir etmemek mümkün değil. İşte bu toplantılardan birini de “Ölümünün 19. Yılı dolayısıyla Ebülfez Elçibey ve Türk Dünyası Paneli” olarak 28 Eylül 2019 tarihinde gerçekleştirdiler.

Ebulfez Elçibey’i anma paneline Azerbaycanlı bilim insanı Prof. Dr. Cemil Hasanlı, Prof. Dr. Kamil Veli Neriman, Agil Samedbeyli, Prof. Dr.Nesip Nesipli, Prof. Dr. Derviş Kılınçkaya, Selçuk Alkın katıldılar.

Öncelikle Ebulfez Elçibey’in Başbakan yardımcısı Prof. Dr. Kamil Veli Neriman, Elçibey’in damadı Agil Samedbeyli’nin olması beni heyecanlandırdı. İki Elçibey’i de görecektik. Devlet adamı Elçibey ve aile reisi Elçibey.

Konuşmalar başlayınca ağırlığın bu iki başlıktan uzak hocalığı üzerine yoğunlaştığını gördüm. Salonda talebeleri vardı. Elçibey’in derslerde anlattıklarını salona aktarmaya başladılar.

Azerbaycan Türklerinin kısa zamanda yerel milliyetçilikten küresel milliyetçiliğe geçmesi gerektiğini, Azatlık radyosunun dinlenmesinin faydalı olacağını, Millete inanmak ve güvenmek gerektiğini, Bugün Azerbaycan’da bir “Elçibey Ekolü” olduğunu ifade ettiler.

Samedbeyli bugün Elçibey’e yönelik suçlamalardan birisi olan “İran’la ilgili konuşmamalıydı” suçlamasının yersiz ve yanlış olduğunu, Elçibey’in İran ve Rusya’ya karşı olmadığını, sadece Azerbaycan Türklerinin hak savunucusu olduğunu söyledi.

Doğru. Bazen kendi milletinizin haklarını ararken başkalarının düşmanlığını üzerinize çekebiliyorsunuz. Bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan’a tehdit oluşturması dolayısıyla Elçibey ekseri nüfusu Azerbaycan Türkü olan İran’ın tepkisini üzerine çekmişti. İran’ın Elçibey’e bir tavrı da O’nun “Ermenilere verdiğiniz desteği biliyoruz biz de Azerbaycan’a destek veririz” sözü olsa gerek.

Elçibey tam bağımsızlık mücadelesinde iyi bir devlet adamı olsa da nasıl yalnızlaştırıldığını “milli güçlerin” nasıl zayıflatıldığını toplantı da anladım. Öncelikle Türkiye, İsrail ve ABD’nin desteğini alan bağımsız Azerbaycan’ın küresel taleplere mesafeli olması dolayısıyla nasıl yalnız bırakıldığını gördüm. Gençliğimde kulağıma gelen “Elçibey iyi bir Hoca ama devlet adamı değil” sözünün nasıl da kulağımıza küresel medya baronlarınca fısıldandığını anladım.

Altı ayda borçları ödeyen Elçibey’in rezervleri artırmaya başlaması ile karanlık mahfillerde “üç yılda bu gidişle doğu batı Türklüğü birleşir” diye çözüm yolları! aranmaya başlandığını ifade ediyorlardı. Ermeni işgali altındaki Karabağ’ın yüzde elli beşinin kurtarıldığını Elçibey döneminde olmuştu. Amerikan büyükelçisinin “Ermenileri yok mu etmek istiyorsunuz” haykırışı ilginç bir uyarıydı. Zaten NATO karargâhında Sovyetler dağılırsa Turan kurulur uyarısı boşuna değildi ya.

Onu en çok üzenin “bu milletten bir şey olmaz diyenler olduğunu” orada öğrendim (!)

Kuzey ve Güney Azerbaycan tanımlamalarını da buradan haddimi aşarak “Azerbaycan’ın kuzeyi” ve “Azerbaycan’ın güneyi” diye düzeltmeliyim.

Konuşmacıların fikir ve eylem adamı olan Gaspıralı İsmail Bey’den etkilendi tespiti de önemlidir. Esasında bugün Gaspıralı’nın veya Gökalp’in varlığı fikirlerinin takipçi bulması dolayısıyla değil mi? Türkçülüğün Anadolu’ya geliş yolunun Azerbaycan olduğu da başka bir tespitti. Sovyetler Birliği’nin bir “komünist rejim ülkesi” görmenin bugün dahi fikirlerin yanlış inşası için yeterli olduğunu düşünüyorum. Sovyetler Birliği “Rus İmparatorluğu”nun tatlandırılmış aldatmaca isminden başka bir şey değildi. Sultan Galiyev sadece bir komünist değil Türk’tü. Bedelini ödedi. Bu gün de farklı değil. “Rusya Federasyonu”.

Türk devletlerinin yanlış hareket etmesi sonucunda kaybettiği nokta ise boyculuk, bölgecilik değil mi?  Boy rekabetleri değil midir ki doğudan batıya Türklerin birliğine zarar veren.