Babür Şahının Kraliyet Bahçeleri

Babür Şah, 26 Aralık 1530’da Agra’da 48 yaşında hayatını kaybetti. Tahtını oğlu Hümayun devraldı. Öldüğünde Agra’ya gömülen Babür Şah’ın mezarı 1539’da Kabil’e kendi kurduğu ve kendi vasiyetine göre Babür Bahçelerine nakledildi. Kabrinin üzerine torunu Şah Cihan tarafından 1646’da bir türbe inşa edildi. 

1504 yılında Kabil’in fethinden sonra Mughal hanedanının kurucusu Ziihir ad-Din Muhammed Babür (1483-1530) tarafından hazırlanan Bagh-e Babür, hayatta kalan en eski bahçelerinden biri. Kral  sadece  Kabil’de en az 10 kraliyet bahçesi yaptırdı. Tarihi yazılara göre Kabil şehri Babür Şahının en güzel ve en çok sevdiği şehirdi. Bahçe içerisinde farklı ve tarihi yapılar yer alıyor.

Babür Şahının Kraliyet bahçeleri muhteşem İslam mimarlığına sahip. Babür bahçelerinin yanından Kabil nehri akıyor.

Babür, Kabil’i ele geçirdikten sonra Kabil’in doğası ve ikliminden etkilendi. Şah Kabil’i yaz başkenti olarak seçti ve Türkistan ve Horasan’dan Hint yarımadasının bir kısmına yayılan İmparatorluğunun geniş topraklarını idare etti.

Babür Şah bahçesi, çeşitli yöneticilerin ve kralların bir gezinti yeri olarak yaklaşık 400 yıl kullanıldı. Bu yöneticilerin bazıları bahçeye yeni binalar ekledi. Diğer birçok kraliyet binaları gibi Babür’ün Bahçesi yüzlerce yıldır gizemliydi ve hiç kimsenin girmesine izin verilmedi. Babür Şah kraliyet bahçesinin kapıları 1930’da Nader Han’ın yönetimi altında halka açık hale geldi.

Babür Şah’ın mezarına ek olarak, Mirza Handal, Babür Şahın oğlu Hakim Mirza, Babür Şahın torunu, Roghaye Sultan Beygum, Babür Şahin torunu, ve diğer üyeleri, Almgir Şani (Şah Jahan) kızı Nawab Goharşad Beygum’un da mezarları bulunuyor.

Kabil, Moğol  hanedanının sonuna kadar manzaralar ve güzel kraliyet bahçeleri açısından Babür döneminin tarihçileri arasında meşhur oldu. Yerli Gurgani Kralları, Kabil’in bahçelerinden örnek alarak Hindistan’da da bahçeler yaptılar. Babür Nameye göre Hindistan halkı o zamana kadar bahçecilik hakkında bilgi sahibi değildi.

Araştırmacılara göre, Babür’ün gelişimi iki bölüme ayrılabilir: Biri yeni binaların inşası, diğeri ise yıkılan bahçelerin, yolların, anıtların restorasyonu ve dekorasyonları.

Babür Şah Kabil’i kendi için şans olarak görürdü. Bu nedenle Kabil’i severek fethetti. Hatta nerede ölürse ölsün Babür dışında bir yerde gömülmek istemezdi. Profesör Ahmed Ali Kahzad şöyle yazdı:

“Babür’un Kabil’e olan ilgisi sevginin düzeyindeydi ve hayatının sonuna kadar büyük bir imparatorluğa sahip olana kadar Kabil’e oğullarından, kızlarından ve akrabalarından herhangi birisine bile vermemişti”.