Gagauzlar ve ilk Gagauz Türk Devleti Uzi Eyalet

Ekim 20, 2018 0 Yorum Analizler , Balkanlar 1344 Görüntülenme
Gagauzlar ve ilk Gagauz Türk Devleti Uzi Eyalet

Gagauzların bir halk olarak Balkanlar’da oluştuğu kabul edilmektedir. Gagauzların kökenleri, kültürleri ve dilleriyle ilgili yapılan bilimsel araştırmaların sonucunda bu halkın bir Türk milleti olduğu görülmüştür.

Gagauzlar, Ortodoks Hristiyanlığını benimseyen bir Türk topluluğudur. Gagauzlar, Hristiyan Ortodoks oldukları için Balkanlar’da yaşayan diğer Türk soylu milletlerden dinî bakımından ayrılmıştır. Hatta bazı araştırmacılara göre, sırf Hristiyan oldukları ve diğer Türk halklarından ayırt edebilmeleri için bu Türk halkına Gagauz adı verilmiştir.

Gagauzların Hristiyanlığı ne zaman kabul ettikleri konusunda kesin bilgiler mevcut değildir. Karadeniz’in Kuzeyinden Balkan yarımadasına inen Türklerin ortak inanışların Gök Tanrı dini olduğu bilinmektedir. Bozkırdan gelen Türkleri kendileri için büyük bir tehlike olarak kabul eden ve sınırlarını emniyet altına almak isteyen Bizanslılar, onları Hristiyanlaştırmaya sevk etmiştir.

Gagauzların ne zaman Hristiyan olduklarına dair bilinen kesin bir tarih olmamakla birlikte, Gagauzların üzerinde çalışan araştırmacılar farklı görüşler öne sürmektedirler. Şöyle ki; kimi araştırmacılara göre IX. yüzyılda, kimilerine göre ise X-XI yüzyıllar veya XIII-XIV yüzyıl arasında Gagauzlar Hristiyanlığı kabul etmiştir. Farklı fikirlerde olmalarına karşın araştırmacılar, bu olayın IX. yüzyıldan itibaren başladığı konusunda birleşmektedirler. Ancak, Güney ve Doğu Avrupa’da Hristiyanlığın dağılmasının genel sürecini göz önüne alırsak, Gagauzların en geç Balkanlar’da X-XI. asırlarda Hristiyanlaştırıldığını kabul etmek mümkündür.

Gagauzların Ortodoks mezhebinden oluşu, 1054 yılında Hristiyan kiliselerinin Ortodoks ve Katolik olmak üzere iki ana mezhebe ayrılması sonucu, Dobruca bölgesinde bulunan Gagauzların, Bizans Ortodoks kilisesinin etkisi altında kalmasından kaynaklanmaktadır.

Uzi Eyalet

Gagauzlarda var olan yaygın inanca göre, 1261’de Dobruca’da VIII. Mihail Paleolog’un yardımıyla İzzettin Keykavuz’un idaresinde ilk Gagauz Türk devleti kurulur.

İlk başta bu devlet Bizans’a bağlıydı ve resmi dini Hristiyandı. 1263’te İzzettin idareyi dayısı Sarı Saltuk’a bırakarak İstanbul’a gider. Kurulan bu Uzi Eyalet (ya da Gagauz Eli) devleti, Selçuklu Türklerinin bunlarla birleşmesi hasebiyle çok güçlenir ve 1346’da Balık Bey hükümdarlığında bağımsızlığını ilan eder.

Başkenti Balçık (Karvuna) olan bu devletin bayrağı, merkezinde beyaz bir horoz olan kırmızı bayraktı. Kurucu Balık Bey’den sonra devletin başına kardeşi Dobrotiç geçer. O zamana kadar bu topraklara Karvun Yurdu denilirken, Dobrotiç ile Dobrotiç Yurdu (ya da Dobruca) denmeye başlar. Dobrotiç devletin topraklarını genişletir, ekonomisini güçlendirir.

Uzi Eyalet’in varlığı, bölgenin 1417’de Osmanlı Devleti’nin sınırlarına dâhil olmasıyla son bulur.

İrina İusiumbeli

Yazar Hakkında

İlginizi Çekebilir

0 Yorum

Henüz yorum yok.

Henüz yorum yapılmamış. Yorum Yap!