Gürcistan’da Türk Varlığı ve Türkçe

Toplam 4,5 milyon kişiden oluşan Gürcistan nüfusunun bir kısmı (yaklaşık 600 bin kişi) Türklerden oluşmaktadır. Türkler,başkent Tiflis dışında Marneuli, KvemoKartli, Bolnisi, Dmanisi, Kardabani,Kaheti, ShidaKartli illerinde yaşamaktalar. Gürcistan vatandaşı olan Türkler kendilerini Azerbaycan Türkleri olarak tanımlamaktadırlar.

Sovyet Birliği dağıldıktan sonra bir kesim yerleşim yerini Azerbaycan olarak değiştirdi ve Gürcistan vatandaşlığını iptal etti. Fakat büyük bir kesim Gürcistan’da yaşamaya devam etti. 90’lı yıllarda Gürcistan’da azınlık statüsünde konumlanan Türk topluluğu Azerbaycan’ın diaspora faaliyetleri kapsamı dışında kaldılar. Türk toplulukları, yolsuzluğun, usulsüzlüğün ve antidemokratik rejimin yanı sıra, devlet kurumlarında göreve gelme, inançlarını yeri getirme ve kültürlerini yaşatma yasakları ile karşı karşıya kalmıştılar. 2004 yılına kadar devam eden bu durum eski Cumhurbaşkanı EduardŞevardnadze’nin istefası ile değişmeğe başladı.

2004 yılında iktidara gelen Mikail Saarkaşvili Güney Kafkasya için en uygun ekosistemi oluşturdu. Nüfusu Gürcüler, Türkler (Azerbaycan Türkleri), Osetinler, Abhazlar, Çeçenler, Estonyalılar, Lezgiler, Yahudiler, Ermeniler’den oluşan Gürcistan, kültürel zenginliklerle birlikte Türkistan’nın, Kafkasya’nın Avrupa’ya açılan kapısıdır. Bu jeopolitiktik özelliklerini iyi bilen Saarkaşvili ülkenin temel sorunları olan yolsuzluk, monopoli, oligopoli, usulsüzlük, antidemokratik güçlerle mücadele ederek toplumların refahını yükseltme yönünde çalışıyordu. Bölgede yaşayan Türkler esasen tarım, ithalat ve ihracatla ilgilenmekteydiler. Dolayısıyla yapılan çalışmalar, lojistik hizmetlerin önünü açmış oldu. Ayrıca, Gürcistan’da azınlık statüsünde yaşayan Türkler, Saakaşvili döneminde ötekileşmeden kurtulmuş, diğer Gürcistan vatandaşları ile aynı derecede muamele görmüştürler.

Eğitim düzeyleri aşağı ve monolingual, olan Türk toplulukları yapılan kültürel entegrasyonlar sayesinde hem devlet dili olan Gürcüce hem de uluslararası ortak dil olan İngilizce eğitimleri almaktalar.

Günümüzde Saarkaşvili’nin savunduğu serbest piyasa, şeffaf devlet, barışçıl çözüm ve Gürcistan’da yapmış olduğu reformlar Ukrayna halkı için de önem arz etmektedir. Nitekim, Gürcistan’da yaşayan Türkler için kurtuluş Saarkaşvili’nin perspektifiydi.  Bundan dolayı, eksi Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikail Saarkaşvili, 7 Mayıs tarihinde Ukrayna Devlet Başkanı Volodımır Zelenskıy tarafından Ukrayna’nın Milli Reformlar Kurumuna Başkan olarak atandı.

Ukrayna’nın Milli Reformlar Kurumu Ukrayna Devleti içerisinde önemli bir kurumdur. Ukrayna da Gürcistan gibi multikültürel yapıya sahiptir. Ukrayna’da Türkistan Cumhuriyetleri vatandaşları ve Güney/Kuzey Kafkasya toplulukları yaşamaktadırlar. Saarkaşvili’nin Ukrayna’da Milli Reforumlar Kurumu’nda yapacağı çalışmalar orada ikamet eden Türk topluluklarının refah seviyelerinin yükselmesine katkı sağlayacaktır.

Ayrıca, Saarkaşvili’nin Türklere olan ilgisi Gürcistan Cumhurbaşkanlığı döneminde de hissediliyordu. Bu konuda, Saarkaşvili’nin trende Gürcü çocukla diyaloğu manidardır.

Saarkaşvili: Hangi dilleri öğreniyorsun?

Gürcü çocuk: Fransızca

Saarkaşvili: Neden Fransızca öğreniyorsun? Sağın Türk, solun Türk. Türkçe öğren.