Hatay’ın Dörtyol İlçesi Kurtuluş savaşının ilk kıvılcımının yakıldığı yerdir. İlçe merkezinde yer alan İlk Kurşun Müzesinde Kurtuluş Savaşına ait eşyalar sergilenmektedir.
Müzede 19 Aralık 1918’de bölgeyi işgal için gelen Fransız Garnizonuna karşı ilk ateş emrini veren Kara Mehmet Çavuş ve diğer Kuva-i Milli liderlerine ait eşyalar sergilenmektedir.
Dörtyol Belediyesi tarafından müze haline getirilen geleneksel konağa Türkiye’nin birçok yerinden başta öğrenci olmak üzere çok sayıda ziyaretçi gelmektedir. Gelen ziyaretçiler Dörtyol Mezarlığında yer alan Kara Mehmet Çavuş’un mezarında dua okuyorlar.
Kara Mehmet Çavuş
Kurtuluş savaşında İlk kurşunu sıkan Kara Mehmet Çavuş 1894 yılında Dörtyol’un Özerli köyünde dünyaya gelmiş. Birinci Dünya Savaşında askerliğini çavuş olarak yaptığı için bu lakabı almıştır.
30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes antlaşması sonucunda 11 Aralık 1918’de Fransız ordusu ile onları destekleyen Ermeni çeteleri Dörtyol ve çevresini işgal eder.
Şehir halkına kötü davranan işgalcilere karşı duran Mehmet’i yakalamak için Fransız askerleri Karakese köyüne baskın yapar. Baskına uğrayan Mehmet Çavuş, Fransızlara karşı ateş emrini verir. Çatışmada 15 Fransız askeri ölür ve Gâvur Dağlarına çıkan Mehmet Çavuş işgale karşı mücadeleye devam eder.
Türk Kurtuluş Savaşı'nın ilk kıvılcımı, ilk kurşunu Hatay-Dörtyol'da atıldı. Yol kıyısındaki bahçesinden portakal toplayan bir genç Türk bayana sarkıntılık eden işgalci iki Fransız jandarmasını (aslında Fransız jandarması elbisesi giydirilmiş iki Ermeni) vurup öldüren o kahramanın adı "Kara Mehmet"tir. Kahraman Kara Mehmet'in adı yanlış yunluş yazılarak onun aziz ruhu incitiliyor. Kimisi "Kara Mehmet Çavuş" diyor, kimisi "Mehmet Kara", kimisi "Çavuş Mehmet Kara", kimisi "Mehmet Kara Çavuş", kimisi de sadece "Mehmet Kara" diyor. Sizin isminize birisi gerçekle ilgisi olmayan bir yamalık yapıştırsa siz onu beğenir misiniz? O yanlışlar artık yapılmasın ve Dörtyol'da heykeli dikilen Kara Mehmet'in adı değiştirilip kafalar karıştırılmasın. Saygılarımla!..