Kazak topraklarına gelen ilk Hıristiyanlar Nasrani Hıristiyanlar olarak bilinir. Nasrani Hıristiyanlar Kazak topraklarında kendi inaçlarını yerel halk arasında misyonerlik çalışmalarıyla yaymışlardır. Tarihi kaynaklarda bazı Kazak kabilelerinin Hıristiyanlığı kabul ettiği ifade edilir. Fakat VIII yılyıldan itibaren Kazak topraklarına İslam dininin yayılması Hıristiyanlığı geri plana itmiş ve Altın Orda devletinde İslamın resmi din olması, Hıristiyanlığı neredeyse yok etmiştir.
Çarlık Rusyası’nın Kazak topraklarını işgal etmesiyle Hıristiyanlığın Kazak topraklarında yayılmasının ikinci dönemi başladı. Ancak 1917 yılı Ekim devrimi büyük bir dönüş noktası olmuştur, din ve dini gruplar komünistler tarafından baskıya maruz kaldılar.
Kazakistan’da Hıristiyanlığın üçüncü dönemi 1992 yılında, bağımsızlıktan sonra başlamıştır. Kazakistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra demokratik ve laik bir devlet olarak tanındı. 15 Ocak 1992 yılında “Dini inanç özgürlüğü ve Dini Birlikler” hakkındaki yasanın yürürlüğe girmesi Kazakistan’a ABD ve Güney Koreli menşeli çok sayıda Protestan gruplarının gelmesine yol açtı. Onların amaçları Kazakistan ve diğer Türkistan ülkelerini Hıristiyanlaştırmaktı. Kısa süre içinde Kazakistan’ın her bölgesinde kendi dini merkezlerini açabildiler. Almatı, Kazakistan’ın en büyük kalabalık şehri olduğundan dolayı Protestan Kiliseleri merkezlerini bu şehirde kurmuşlardır. Bağımsızlığın üzerinden geçen yirmi sekiz senede, Almatı şehrinde resmi olarak seksenden fazla Protestan Kilisesi inşa edilmiştir.
Almatı’da 25 dini gruba ait 275 dini dernek ve cemaat bulunmaktadır. 1991 yılından günümüze kadar bu sayı 10 katına yükselmiştir. Protestan misyonerlerin hedef kitlesi Kazakistan halkıdır. Ama misyonerler çoğunlukla Kazaklara önem vermektedir. Kazakça İncil kitaplarını çoğaltıp ücretsiz dağıtmaktadır. Misyonerler gençlere, iş insanları ve ev hanımlarına özen gösterirler. Gelen misyonerler hızlı bir şekilde misyonerlik amaçlarına ulaşmak için yerli insanlarla evlenmeyi tercih ederler.
16 Temmuz 1997’de Protestan Kiliselerini birleştirme amacıyla KDBC (Kazakistan Dini Birleşikler Cemiyeti) kuruldu. Bu cemiyetin esas amacı, bütün Protestan birliklerinin ortak amaçları olan tebliğ, yayım, vaaz, eğitim ve konferansları birlikte sürdürmekti. Mayıs 2000’de “Orta Asya Papazları Konferansı” düzenlendi. Bu konferansta Orta Asya Papazları anlaşmalar yaparak geçirdiler. 11–14 Ekim 1999 tarihinde Almatı’da Uluslararası Hıristiyan Kardeşliği (başkanı Terry Bluems) tarafından seminer ve konferanslar verildi. Bu konferansların amacı Protestanlığı Kazaklar ve ülkede yaşayan diğer Türkler arasında yaymak ve bağımsız cemaatlerin birliğini sağlamaktı. 20 Temmuz 2000’de Cemiyetin desteğiyle Uluslararası “ İpek Yolu – 2000”, “Kardeşlerimizi sevelim” veya “Ülkemizi sevelim” sloganlı festival düzenlendi. Birkaç gün süren bu festivale Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Azerbaycan ve Rusya’dan gruplarla inananlar geldi. Derneklerden “Greys-Blagodat”, “Agape”, “Novaya Jizn”, “Jivoe Slovo”, “Assambleya Boga”, “Muhabbat” v.s. dernekler katıldı. Akşamları ise merkez futbol sahasında yapılan ayinlere 10–12 bin protestan katıldı. 27 Mart 2001’de KDBC desteğiyle ilmi-pratik bir sempozyum “Mezhepler diyalogu – zamanın talebi” sloganı altında gerçekleşti. Bu sempozyumda Protestan kiliselerin tarihçesi, bugünkü durumu, doktrinleri, halkla ilişkileri, aileyle olan alakası v.s. konular işlendi.
Bu dini grupların çoğunluğu ilk başta yabancı misyonerlerin çabasıyla kuruldu ve zaman geçtikçe gelişmeye devam etti. Böylece, Protestan mezhepleri kendileri ile ayni inançlara sahip olan yurt dışındaki temsilcileri ile iletişim kurarak ve maddi destek alarak kendi amaçlarına doğru ilerledi.
Kazakistan nüfusunun % 95’i İslam ve Rus Ortodoks Kilisesine mensuptur. Bunun yanı sıra Roma Katolik Kilisesi, Evanjelist Hıristiyan Baptistler Derneği, Presbiteryen Kilisesi, Karizmatik ve Yedinci Gün Adventistleri, Evanjelist Lüteriyen Kiliseleri faaliyetlerini sürdürmektedir. Almatı şehrinde geleneksel dini birliklerden farklı Yeni Dini Hareketler de (Örneğin, Moon Kilisesi, Vissarion Kilisesi, Krişna Şuur Toplumu, Vişnuitler v.b.) faaliyet sürdürmektedir.
Bunlar Kazakistan vatandaşlarını hedef kitle olarak seçmektedirler. Bu guruplar birbirlerinin faaliyet alanına girmeden ve birbirlerine engel olmadan kendi hedeflerine doğru ilerlemektedirler. Protestan menşeli dini misyoner guruplar ve onların değişik adlar altındaki vakıfları, eğitim kurumları Kazakistan’daki misyoner faaliyetlerde bulunmaktadırlar. Kazakistan’daki Protestan Kiliselere her sene yurt dışından misyonerler gelmektedir. Onların çoğu ABD, Güney Kore ve Almanya’dan gelmektedirler.
Protestan kiliseleri insanları kendi taraflarına çekmek için çok bağışlar, hayırlar ve dil kurslarını açmaktadır. Yerel inananlar arasından rahipler oluşturmak için Almatı’da dini Enstitüler kurmuşlardır. Protestan Kiliselerinin hepsinde kendilerine ait süreli yayınları ve resmi siteleri, dergileri mevcuttur.
Son söz olarak Protestan kiliseleri gün geçtikçe gelişmektedir. Kiliselerde cemaat sayısı çoğalmakta ve aktif bir şekilde sosyal projeler yapmaktadırlar. Kilise masrafları cemaatten toplanan bağışla ve yurt dışından gönderilen mali destekle karşılanmaktadır. Protestan kiliselerinde dini görevde bulunan pastörler her sene yurt dışında bulunan merkezlerde dini eğitimlerini geliştirme kurslarına katılmaktadır. Bunlar sahip oldukları maddi imkanlarla ve başta ABD olmak üzere bazı Batılı zengin devletlerin desteğiyle az bir nüfusa sahip olan Kazakistan’da çok büyük bir faaliyet içerisindedir. Kazakistan’da Protestanlığın çeşitli cemaatleri bir biriyle birlik kurarak işbirliği yapmaktadırlar.
Henüz yorum yok.
Henüz yorum yapılmamış. Yorum Yap!