“Kırım Ateşi Hedeflediği Yolda İlerliyor”

Gönül Şamilkızı Kimdir?

Gönül Şamilkızı 1978 senesinde Azerbaycan’da doğdu.  1998-2010 yılları arasında  Azerbaycan’da  çeşitli medya kuruluşlarında gazetecilik faaliyetlerinde bulundu.

2010’dan bu yana  TRT’de görev yapıyor. Azerbaycan’da, Gürcistan’da, Ukrayna’da yapılan seçimleri, Ukrayna’da Kasım 2013’ten  itibaren başlayan krizi yerinde takip etti. Kırım’ın işgaline tanıklık etti. Kırım’ın işgali döneminde TRT muhabiri olarak olay yerinden haber yaptı.

Kamal İlhamoğlu: Gönül Hanım biz size Kırım’ın nasıl işgal edildiğini değil, “Kırım Ateşi”nin nasıl bir kitap olduğunu sormak istiyoruz. Nitekim, olayları merak edenler kitabınıza ulaşarak detaylı bilgiye sahip olabilirler. “Kırım Ateşi” ni yazmaya nasıl karar verdiniz?

Gönül Şamilkızı: Ben  25 Şubat 2014’te Kiev’den Kırım’a gittiğim zaman bir işgale şahit olacağımı hiç düşünemezdim. Yalnız ben böyle bir düşüncede değildim. Hiç kimse Rusya’nın Kırım’ı böyle işgal edeceğini düşünmüyordu.

Biz Kiev’den Kırım’a doğru hareket ederken, içinde bulunduğumuz uçak gazetecilerle doluydu. Gazetecilerin büyük bir çoğunluğunun istikameti Akyar’dı (Sivastopol). Herkes var olan gerilimin, Rus filosunun bulunduğu bu kentte  patlak vereceğini düşünüyordu. Nitekim bir gün önce yani 23 Şubat’ta  Rusların “kale” olarak gördüğü Akyar’da Ukrayna bayrağı yakılmış, Rus bayrağı göndere çekilmişti.

Ben Akyar’a gitmeye acele etmiyordum. Kırım Tatarlarının daha yoğun yaşadığı Akmescit’te (Simferopol)  iki gün kaldıktan sonra  Akyar’a geçmeyi planlamıştım. Zaten bizim haber yapacağımız kitle belliydi. Bu yüzden ilk önce Akmescit’e gitmemiz daha mantıklı olacaktı. Zira 26 Şubat’ta Kırım Tatarları Akmescit’te Kırım’ın statüsüyle ilgili parlamento toplantısını engellemek için büyük bir miting yapacaklardı.

Biz mitingi izledik. Haberimizi yaptık. Hatta o mitingde 2 kişi hayatını kaybetti. Biz artık burada olayların sakinleştiğini görüp otelimize döndük. Ertesi gün  Akyar’a doğru yola çıkacaktık.

Sabaha doğru kaldığımız hotele Kırım Tatarlarından olan şoförümüz Şamil geldi. Onun bu saatte gelmesine şaşırmıştım. Heyecanlı  bir şekilde “Gönül Hanım Kırım’da işgal başladı. Parlamento işgal edilmiş” dedi.  Biz de derhal olay yerine gittik. 2 haftalık görevimiz vardı. Görevimizi tamamladıktan sonra son uçakla Türkiye’ye döndük.  Son uçak diyorum. Çünkü olaylar patlak verdiği dönemde Simferopol-İstanbul direk uçuş kaldırıldı. En son uçakla da biz döndük.

Türkiye’ye döndükten sonra da artık Kırım diasporası ve Kırım dernekleri televizyon programlarından ve yazılarımdan beni tanımaya başlamıştı. İşgalin yildönümünde veya Kırım’la ilgili herhangi bir etkinlik yaptıklarında konuşmacı kısmında olaylara şahit olduğum için beni davet etmeye başladılar. Daha sonra 60 sayfalık Kırım’da yaşananlarla ilgili Kırım Derneği ‘nin desteği ile “Büyük Savaş’ın Kurbanı Kırım” adlı bir kitapçık yayınladık.

Türkiye’de 2014 Kırım işgalinden sonra çeşitli makaleler ve köşe yazıları yazılmış olsa da derli toplu bir kitabın olmaması  ve olayların gelecek nesillere ulaştırılması adına şahitlik etdiğim olayları  kitap haline getirme istediğini doğurdu içimde. Gelecekte de o bölgeyle ilgili herhangi bir araştırma yapmak isteyen insanlar için de kaynak olacaktı. Bu düşüncelerden yola çıkarak kitabı yazmaya karar verdim.

Kamal İlhamoğlu: Yeterince açıklayıcı, geniş cevap verdiniz. “Kırım Ateşi”ni yazarken kullandığınız kaynaklar hangileriydi?  Yardım aldığınız şahıslar var mıydı?

Gönül Şamilkızı: Kitabı yazmaya karar verdikten sonra ilk yaptığım iş kaynaklara bakmak oldu. Her yazılan kitaba eleştiriler yapılabilirdi. Benim  de yazacağım kitabı tabii ki eleştirenler olacaktı. Ondan dolayı kaynaksız hiç bir şey yazmamalıydım. Özellikle bir işgalden bahsedecektik. Titiz davranmalıydım. Objektif olmak için her kesimin yazdıklarını gözden geçirmeliydim.

Kitabın tarih bölümünü yazarken Hakan Kırım’lı hocayla konuştum. Hem kendi yazdıklarını hem de bazı kaynakları önerdi. Zaten kitabın kaynakça kısmında dikkat edilirse geniş kaynaklardan yararlandığım görülebilir. Hatta bir arkadaşımız bana,  kitabın kaynakça kısmını okurken baya yoruldum sen nasıl araştırıp, yazabildin bu kadar kaynağı diye de söylemişti.  Bunun yanı sıra ben özellikle Rus kaynaklarından olabildiğince çok yararlanmaya dikkat ettim. ÇünkÜ Rusya’nın yaptığı bir işgali anlatıp da onların kendi kaynaklarını kullanmasaydım tek taraflı, yanlı bir politikayla yazılmış gibi görülüp, değerlendirilebilirdi.

Kamal İlhamoğlu: Aslında ben kaynak sorusunu bu sebepten sormuştum. Siz  aklımdakı konuya biraz değindiniz.  Kitap basıldıktan sonra nasıl tepkiler aldınız?

Gönül Şamilkızı: Kitap basıldıktan sonra olumlu ve olumsuz tepkiler aldım. Beklediğimden farklı olmadı. Yani herkesin beğenmesi ya da hiç kimsenin de beğenmemesini beklemiyordum. Sadece tepkilerin bazılarına şaşırıyordum. Özellikle sosyal medya üzerinden bazı yorumlar alıyordum. Bazı kesim kitabı okumadan yorum yapıyordu. Daha çok bu tip tepkilere şaşırıyordum. Kitabı okumadan tepki gösterenlere söylediğim buydu. Ben cevabını veremeyeceğim hiçbir şey yazmadım. Sizler kitabı okuyun sonra yine eleştirisiniz, beğenirsiniz ve ya beğenmezsiniz. Ama kitabı okumadan eleştiri yapmanız ne kadar doğru ola bilir ki?!

Yalnız Türkiye’den değil Azerbaycan’dan da aynı şekilde olumlu ve olumsuz tepkilerle karşılaştım. Bazıları sadece hamaset yaparak eleştiriyordu. Genel olarak baktığımızda  olumlu tepkiler daha çoktu. Hiç şüphesiz bu durum sevindiriciydi. Bu konuda son olarak söylemek istediğim. Ben söylenecekleri ön görerek  bu yola çıkmıştım.

Kamal İlhamoğlu: İnternet’te sizin isminiz arandığında  2014  Kırım işgali dönemindeki yaptığınız haberlerden  ve  özellikle  “Kırım Ateşi”ni yazdıktan sonra “Haksız Rusya eleştirisi yapan” “Rusya aleyhinde her yerde konuşan” gibi ifadeler yer alıyor  bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Gönül  Şamilkızı: Hem haksızlar hem de haklılar. Haksızlar ondan dolayı ki ben hiç bir zaman Rusya aleyhine haksız, kaynaksız, olmayan bir şeyi şöylemedim. Haklı olduklarını ondan dolayı söylüyorum  ki bu tip eleştirileri getirenler kabul etmeseler bile ben Rusya’nın Kırım’ı işgal ettiğini yazdım, konuştum, söyledim. Ortada “Kırım Ateşi” gibi bir kitap var. Tabii benim hakkımda olumsuz şeyler söyleyecekler.

Kamal İlhamoğlu: “Kırım Ateşi”inden beklentileriniz nelerdir?

Gönül Şamilkızı: Her yazar yazdıklarının daha çok kişiye ulaşmasını, daha çok insan tarafından okunmasını ister. Doğal olarak benim de böyle bir hedefim var. “Kırım Ateşi” nin ilk baskısı bitmek üzere. Yayın evi ikinci baskıya hazırlıyor. Kitabın yazarı olarak benim açımdan bu durum oldukça sevindirici.

Genel olarak ben  kitabı ilk yazmaya  başladığımda niyetim araştırmacıların, yazarların ve akademisyenlerin gelecekte bahsi geçen tarihle ve yerlerle ilgili  çalışma yapmak istediğinde elinin altında bulundurabileceği birincil kaynak olması idi. Özellikle akademik alanda çalışma yapmak isteyenler, tez yazmak isteyen öğrenciler için bir yol gösterici olsun. Yalnız benim kitabımdan değil, benim kitabım ve kitabımda kullandığım kaynaklar belki de yeterli olmayabilir ama hiç değilse neye nereden başlayacaklarını gösteren bir kaynak olur.  Geri bildirimlerden yola çıkarak söyleye bilirim ki “Kırım Ateşi”  hedeflediği yolda hızlı adımlarla ilerliyor.