“Kuzey Makedonya Cumhuriyeti”

Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ile Yunan mevkidaşı Aleksis Çipras arasında yapılan görüşmeler sonunda Makedonya’nın isim sorununda anlaşmaya varıldı. Anlaşmaya göre ülkenin adı “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” olarak değiştirilecek.

Geçtiğimiz iki gün boyunca Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ile Yunan mevkidaşı Aleksis Çipras arasında yapılan telefon görüşmeleri sonucunda Makedonya ile isim sorununda anlaşmaya varıldı. Çipras görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada “Ülkelerinin adını ‘Republika Severna Makedonija’ yani ‘Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’ olarak değiştirmeyi kabul ettiler” ifadelerini kullandı.

Yunanistan ile Makedonya arasındaki sorunu çözerek büyük bir dostluk kurduklarını söyleyen Zaev, “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” ismi üzerine anlaşmaya varıldığını duyurarak, bunun tarihi ve asırlık bir çözüm olduğunu söyledi. Zaev Makedonya vatandaşlarını Avrupa’ya göçlerini dile getirdi. Başbakan Zaev: “Makedonya’nın artık kaybedeceği yeni nesilleri yok” diyerek AB üyeliğinin geleceğinin de altını çizdi.

Anlaşmanın iki hükümet arasında imzalandıktan sonra Makedonya Meclisinde onaylanması gerekiyor. Mecliste onayının ardından Yunanistan tarafından NATO Genel Sekreterliğine, “iki ülke arasında artık sorunun var olmadığı ve Makedonya’nın NATO üyeliği daveti alması için engel bulunmadığı” yönünde bilgilendirme mektubu gönderilecek.

Anlaşmaya göre “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” ismi “erga omnes” yani hem uluslararası alanda hem de yurt içinde kullanılacak. Buna göre Makedonya anayasasında değişiklik yapması gerekiyor.

Başbakanların Görüşmeleri Sonuç Verdi

İki ülkenin dışışleri bakanları nezdinde süren görüşmeler geçtiğimiz haftalarda son bulmuştu. Yunan Bakan Nikos Kocias meslektaşı Nikola Dimitrov ile görüşmelerin tamamlandığını bundan sonra müzakerelerin teknik heyetler düzeyinde devam edeceğini söylemişti.

Benzer bir açıklama da Makedonya Bakanı Dimitrov tarafından yapılarak müzakerelerin iki bakan arasında sona erdiğini, bundan sonraki sürecin başbakanların görüşmeleriyle ilerlemesi gerektiğini duyurmuştu.

Makedonya Cumhurbaşkanı Anlaşmayı Kabul Etmiyor

Geçtiğimiz gün Makedonya Başbakanı Zaev ile Dışışleri Bakanı Dimitrov, Cumhurbaşkanı Gjorge İvanov’u makamında ziyaret ettiler. Cumhurbaşkanı İvanov anlaşmanın Makedonya’nın çıkarlarını gözetmediğini söyleyerek, “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” ismini kabul etmeyeceğini ve anlaşmayı imzalamayacağını bildirdi. İvanov görüşmeye son vererek odasını terk etti.

Müzakereler süresince Yunanistan ve Makedonya’da protestolar gerçekleşti. Yunan halkı Makedonya’nın kendi tarihlerinin bir parçası olduğunu ileri sürerek yeni kullanılacak isimde “Makedonya” kelimesinin kullanılmasına karşı olduklarını duyurdu.

Makedonya’nın İsim Sorunu

Makedonya Cumhuriyetinin 8 Eylül 1991 yılında bağımsızlığını kazanmasının ardından Yunanistan yeni kurulan bu ülkeyi anayasal ismiyle tanımadı. “Makedonya”nın devlet isminden ziyade Yunanistan sınırları içinde bir bölgeyi oluşturduğu, Yunan kimliği ve kültürünün bir parçası olduğunu ileri sürerek “Makedonya” adı kullanıldığı sürece bu ülkeyi tanımayacağı konusunda kararlılık göstermişti.

Bağımsızlığın ardından 1993 yılının Nisan ayında BM’ye üyeliği garantileyen Makedonya Yunanistan’ın itirazıyla karşılaşmıştı. Gelişmelerin ardından Makedonya ancak “ Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya (FYROM)” adıyla BM’ye üye olabilmişti.

Bağımsız Makedonya güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle AB ve NATO’ya üye olamıyordu.