Rusya’ın Azerbaycan’daki çatışmalar karşısındaki tutumu

İran ve Rusya için Ermenistan “Türk Yolu”na engeldir. Bunun için desteklenir. Azerbaycan son yıllarda 5 milyar dolar Rusya’dan 5 milyar dolar İsrail’den ve diğerleri de Ukrayna, Belarus ve Türkiye’den olmak üzere 20 milyar dolar silah ithalatı yapmıştır.

Kafkaslarda Rusya’nın silahlarını alan en büyük pazar Azerbaycan’dır. Rusya’nın Hindistan, Çin, Endonezya ve Malezya’ya silah ihracatı düştü. Bununla beraber Ermenistan’ın da silah kaynağı Rusya’dır. Ermenistan Rusya’dan aldığı silahların çoğunu çatışmalarda kullanamadı. Daha doğrusu imha edildi. Buna rağmen Rusya’dan Ermenistan’a silah geliyor. Bütçeleri yok ve 8 milyar dolar borcu var. Karşılıksız silah desteği olmaz! Karşılığı “Türk Yolu”nun açılmasında engel olmasıdır.

Bununla birlikte Rusya’da devletin desteğini alan Kürt ve Ermeni mafyası var. 2013 yılında Kürt mafya lideri Dede Hasan (Bapir Hasan) Moskova’da Azerbaycanlılara ait bir lokantadan çıkarken öldürüldü. Azerbaycan mafyası öldürdü dediler. Dede Hasan aracılığı ile Rusya PKK ya silah gönderiyordu. Şimdi aynı şekilde Ermeni mafyası aracılığı ile Ermenistan’a silah gönderiliyor iddiaları var. Rusya’dan Ermenistan’a doğrudan silah gönderilmesi Gürcistan’ın hava sahasını kapatması dolayısıyla mümkün değil. Böyle olunca Rusya, Hazar Denizi üzerinden silah göndermekte. Bu geçişler sırasında ise maalesef Kazak ve Türkmen hava sahaları ihlal edilerek silahlar İran’a buradan da Ermenistan’a ulaşıyor.

Azerbaycan bundan dolayı Kazakistan ve Türkmenistan’a kırgın. Gazetecilerin bu konudaki sorularına Kazak devlet yetkilileri ağzına su doldurmuş gibi olumlu ya da olumsuz cevap vermiyor. Rusya’nın Hazar Denizi’ni kullanarak silah gönderme nedeni tarafsız bölgeden geçti demek içindir. Güney Azerbaycan’dan geçen tırlar medya kanallarınca da görüntülendi. Güney Azerbaycan Türkleri buna engel olmaya çalıştı.

NATO karşıtı olarak kurulan Kolektif Güvenlik Örgütü Rusya’dan ibarettir. Bu örgüte üye Özbekistan, Kazakistan, Rusya, Ermenistan, Tacikistan, Kırgızistan askeri katkı sunamazlar. Rusya ancak bu örgüt adına asker gönderebilir. Fergana, Oş olayları ile Kazakistan’da terörle mücadelede bu örgüt etkili olamadı. Bu örgüt Türkiye’den büyük gözükebilir ama bildirgeden ibarettir.

Azerbaycan-Ermenistan arasındaki anlaşmazlıkları gidermek amacı ile AGİT (Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı) bünyesinde kurulan Minsk Grubu ABD, Rusya ve Fransa’dan oluşuyor. Bu grup bugüne kadar Ermenistan’ı batıya yaklaştırmaktan başka işlev göremedi. Son gelişmelerde Rusya’nın “çatışmalar Azerbaycan toprağındadır, müdahale edemeyiz” görüşünün altında da bu görüş yatar. Esasen, Rusya Minsk Grubundan Fransa’yı atmak istiyor.

Rusya bölgede Akdeniz’e inen yol üzerinde olduğu için Türkiye’den çekinir. Son yıllarda uçak düşürme ve Ankara’da Rus Elçisinin öldürülmesini sessiz karşıladı. Türkiye, Rus silahlarının güçlü olduğuna dair görüşleri de Suriye ve Libya’da çürüttü.

Sonuçta Rusya Akdeniz’e inen yol üzerindeki Türkiye’yi karşısına almak istemez, kendi sınırlarında Batı peyki bir ülke istemez ve en önemlisi “Türk Yolu”nun açılmasını istemez.